Bolesti pčela koje nisu uzrokovane zarazom već drugim parametrima

Nezarazne bolesti pojavljuju se uglavnom zbog pogoršanih uslova sredine gdje se uzgajaju pčele. One su izazvane neživim izazivačima te se ne prenose sa jedne pčele na drugu ili iz jedne ćelije saća u drugu ćeliju. I kod ovih bolesti, ako uzrok potraje duže vremena, može doći do slabljenja i na kraju do uginuća pčelinjeg društva. U nezarazne bolesti se uvrštavaju i trovanja pčela, koja su posljednjih godina sve češća.

Prehlađeno leglo  

Prehlada legla dolazi kao posljedica većeg pada temperature u pčelinjem gnijezdu, pa ugibaju larve i lutke. Bolest se najviše javlja u proljeće i jesen kada su moguća nagla zahlađenja. Usljed zahlađenja, pčele radilice ponovo se stisnu u klupko i jedan dio legla ostaje nepokriven pčelama, te je izložen djelovanju niskih temperatura. Zato se ova bolest pojavljuje na krajnjim okvirima. Dok je leglo u sredini klupka normalno, na krajevima ono ugiba. Do prehlade legla može doći i kada usljed neke bolesti (nosematora, grinjavost) ili usljed trovanja pesticidima naglo ugine veliki broj radilica pa preostale pčele ne mogu grijati i hraniti leglo.

Uginule larve gube bijelu boju i sedefasti sjaj, poprimaju žućkastu boju koja kasnije postaje crno - smeđa do crna. Uginulo leglo nema mirisa. Pčele radilice izbacuju iz ćelija saća uginule larve ili lutke, a zatim očiste ćelije.

Suzbijanje  

Kada se primjeti bolest, potrebno je suziti pčelinje gnijezdo kako bi pčele mogle da pokriju cijelo saće i da griju leglo. Zatim je potrebno košnicu dobro utopliti, a po potrebi, i prihraniti pčelinje društvo šećernim sirupom (1:1).

Trovanje medljikom  

U vrijeme kada nema nektarne paše, pčele sakupljaju medljiku i druge slatke sokove, najčešće od oštećenog voća. Ovakvi sokovi imaju u svom sastavu veći procenat mineralnih materija i dekstrina (nesvarljivog skroba) koji se u organizmu pčela teško vare. Ćelije u srednjem crijevu pčele se degenerišu i dolazi do masovnog ugibanja pčela. Trovanje medljikom najčešće se javlja kada u prirodi nema pčelinje paše (krajem ljeta i u jesen) i tokom zime.

Bolest se sprečava tako što se u košnici medljikovac zamijeni sa šećernim sirupom (1:1) ili cvijetnim medom u saću.

Trovanje nektarom  

U našoj zemlji nije primjećeno trovanje pčelBDa nektarom. U literaturi se spominje da nektar: čemerike (Veratrum album), ušjaka ili pasjeg zelja (Aconitium napelles), rododendrona (Rhododendron), i nekih drugih biljaka može biti otrovan za pčele.

Trovanje cvijetnim prahom (majska bolest)  

Od trovanja cvijetnim prahom najviše ugibaju mlade pčele (domaćice koje se hrane cvietnim prahom), a u rijetkim prilikama i larve pčela. Bolest se najčešće javlja u mjesecu maju, za vrijeme vlažnog vremena. Tada polen nekih biljaka: ušjaka, čemerike, žavornjaka (Delphium) može da bude otrovan za pčele i u njemu se mogu razviti i neke otrovne plijesni.

Kod oboljelih pčela trbuh je naduven i kada se pritisne iz njega izlazi gusta žućkasta masa sa ostacima cvijetnog praha.

Bolest je kratkotrajna (2 - 3 dana) i sama od sebe prestane. Kada se primjeti, dobro je da se pčelinje društvo prihrani rijetkim sirupom (1:2).

Uživali ste u ovom članku? Ostanite informisani tako što ćete se pridružiti našem newsletteru!

Komentari

Morate biti prijavljeni da biste ostavili komentar.

Autor

Zanimljivosti se bave pisanjem privlačnih i edukativnih članaka, istražujući raznovrsne teme s dubokim razumijevanjem i živopisnim stilom pisanja. Naš profil odražava strast prema donošenju informacija na zanimljiv i pristupačan način, potičući čitatelje na učenje i razmišljanje.